Η Covid-19 αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας, ψύχωσης, επιληψίας και γενικότερα νευρολογικών ή ψυχικών διαταραχών ακόμη και δύο χρόνια μετά την αρχική λοίμωξη, σύμφωνα με Βρετανούς επιστήμονες. Οι μακρόχρονες επιπτώσεις είναι γενικά μικρότερες στα παιδιά, αν και η Covid-19 μπορεί να διπλασιάσει τον κίνδυνο επιληψίας σε αυτά.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, με επικεφαλής τον καθηγητή Πολ Χάρισον, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ψυχιατρικό περιοδικό «The Lancet Psychiatry», σύμφωνα με τις «Γκάρντιαν» και «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», ανέλυσαν στοιχεία για σχεδόν 1,28 εκατομμύρια ασθενείς Covid-19 (της περιόδου Ιανουαρίου 2020-Απριλίου 2022) με μέση ηλικία 42 ετών, καθώς επίσης για ανάλογο αριθμό ατόμων με άλλη αναπνευστική λοίμωξη (η ομάδα ελέγχου για λόγους σύγκρισης).
Διαπιστώθηκε ότι, αντίθετα με τις διαταραχές διάθεσης και τις αγχώδεις διαταραχές που έχουν συνήθως περάσει μετά από περίπου δύο έως τρεις μήνες από την αρχική λοίμωξη Covid-19, ο κίνδυνος για άλλες διαταραχές όπως η εγκεφαλική «ομίχλη» (γνωστικό έλλειμμα), η άνοια και η ψύχωση μπορεί να υπάρχουν ακόμη και μετά από δύο χρόνια.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μελέτη του είδους της, τα ευρήματα της οποίας δημιουργούν κάποιες ανησυχίες εάν ληφθεί υπόψη ότι σχεδόν 600 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν διαγνωστεί -παγκοσμίως- με Covid-19 από την αρχή της πανδημίας και από αυτούς εκτιμάται ότι περίπου 100 εκατομμύρια πάσχουν από μακρά Covid-19 (δηλαδή με συμπτώματα διάρκειας άνω των 12 εβδομάδων). Προηγούμενες μελέτες είχαν βρει αυξημένο κίνδυνο νευρολογικών και ψυχικών διαταραχών έως έξι μήνες μετά την αρχική λοίμωξη Covid-19, αλλά η νέα μελέτη δείχνει ότι αυτός ο κίνδυνος επεκτείνεται σε πολύ μεγαλύτερο βάθος χρόνου.
Όσο μεγαλύτερη είναι η ηλικία που κάποιος αρρώστησε από κορονοϊό τόσο μεγαλύτερος είναι και ο κίνδυνος. Στους άνω των 65 ετών που στο παρελθόν είχαν περάσει Covid-19, η πιθανότητα εγκεφαλικής «ομίχλης» μετά από δύο χρόνια είναι 1.540 περιστατικά ανά 10.000 ανθρώπους, άνοιας 450 περιστατικά ανά 10.000 (δηλαδή 4,5%) και ψύχωσης 85 ανά 10.000 (0,85%). Συγκριτικά, οι αντίστοιχες μικρότερες συχνότητες στους ανθρώπους με άλλη αναπνευστική λοίμωξη πλην Covid-19 είναι 1.230 ανά 10.000, 330 ανά 10.000 (3,3%) και 60 ανά 10.000 (0,6%).
Τα παιδιά που πέρασαν Covid-19 έχουν διπλάσια πιθανότητα για επιληψία (2,6% έναντι 1,3% στις αναπνευστικές λοιμώξεις μη Covid) και τριπλάσια πιθανότητα για ψυχωτικές διαταραχές, αν και το φαινόμενο είναι σπάνιο (μόνο 18 περιστατικά ανά 10.000 παιδιά μετά από δύο χρόνια από την αρχική λοίμωξη).
Επίσης, βρέθηκε ότι περισσότερες νευρολογικές και ψυχικές διαταραχές υπήρξαν κατά το κύμα της Δέλτα σε σχέση με το προηγούμενο της παραλλαγής Άλφα, ενώ η Όμικρον εμφανίζει παρόμοιους νευρολογικούς και ψυχιατρικούς κινδύνους με τη Δέλτα, αλλά με πολύ ηπιότερα συμπτώματα, καθώς και μικρότερο κίνδυνο θανάτου.
Ο Χάρισον ανέφερε ότι «τα ευρήματα έχουν σημαντικές συνέπειες για τους ασθενείς και τις υπηρεσίες υγείας, καθώς δείχνουν ότι νέες περιπτώσεις νευρολογικών παθήσεων που συνδέονται με τη λοίμωξη Covid-19 είναι πιθανό να συμβούν αρκετό χρόνο αφότου έχει υποχωρήσει η πανδημία. Πάντως, δεν μιλάμε για ένα τσουνάμι νευρολογικών και ψυχιατρικών ασθενειών. Γενικότερα, όμως, γνωρίζουμε πολύ λιγότερα από όσα νομίζουμε σχετικά με τη μακρά Covid-19».