Να σταματήσει η απαξίωση των δασών και της Δασικής Υπηρεσίας

Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Δασοπονίας βρίσκει τον ανεκτίμητο δασικό πλούτο της χώρας μας σε άμεση απειλή. Και αντί κάθε χρόνο να παρακολουθούμε τη Δασική Υπηρεσία να απαξιώνεται και την κυβέρνηση να παραδίδει τα δάση σε ιδιωτικά συμφέροντα, οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ -Οικολογία τονίζουν πως οφείλουμε να πατήσουμε φρένο και να αλλάξουμε πολιτικές.

Η δασοπροστασία οφείλει να αντιμετωπιστεί ως ζήτημα εθνικής προτεραιότητας, όχι μόνο γιατί αποτελεί συνταγματική υποχρέωση κράτους και πολιτών, αλλά και γιατί το επιβάλλουν οι καταστροφικές επιπτώσεις των ανεξέλεγκτων πυρκαγιών τεράστιων δασικών εκτάσεων και εξαιρετικά σημαντικών οικοσυστημάτων, καθώς και της ελλιπούς διαχείρισης και αποκατάστασής τους μετά από αυτές. Σημαντικές επιπτώσεις στα δασικά οικοσυστήματα αλλά και στις καμένες εκτάσεις επιφέρουν επίσης και οι εγκαταστάσεις ΑΠΕ μεγάλης κλίμακας, ιδίως στις ορεινές βραχώδεις και νησιωτικές δασικές εκτάσεις και κυρίως εξαιτίας της μεγάλης απαίτησης σε συνοδά έργα, όπως η διάνοιξη νέου οδικού δικτύου και η διατάραξη του δασικού περιβάλλοντος.

Το πολυδιαφημισμένο πρόγραμμα ANTINERO για την απόληψη της βιομάζας από διάφορα εύφλεκτα οικοσυστήματα κυρίως την άνοιξη και το καλοκαίρι μαζί με τις απανωτές αναθέσεις αποκατάστασης σε ιδιώτες απέχουν πολύ από τη δασική επιστήμη και την οικολογική διαχείριση με βάση το δημόσιο συμφέρον, καθώς απουσιάζει κάθε προσπάθεια επιστημονικής αξιολόγησης των «καθαρισμών» της υποβλάστησης. Και αφού ξόδεψαν εκατοντάδες εκατομμύρια με καταστροφικό τρόπο, τώρα προβάλλουν τα «Υβριδικά Συνεργατικά Σχήματα» για μια «ορθολογική διαχείριση», αναβαθμίζοντας απλώς την ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση της δασικής βιομάζας και μετατρέποντας τους δασικούς συνεταιρισμούς σε εξαρτήματα ενός μηχανισμού κερδοφορίας.

Πρόληψη, όμως, δεν είναι η σαρωτική αφαίρεση και καταστροφή του υπορόφου των δασών, ιδίως αυτών με ευαίσθητη βιοκοινότητα όπως τα αμμοθινικού υποβάθρου, όπως γίνεται με το βαριά εσφαλμένο πρόγραμμα ANTINERO, αλλά η εφαρμογή με επιλεκτικό και προσεκτικό ως προς τη διατήρηση της πανίδας τρόπο, μέτρων αφαίρεσης καύσιμης βιομάζας, έτσι ώστε η βιοκοινότητα χλωρίδας και πανίδας να μην αποδιοργανώνεται με τραγικές απώλειες. Αν συνυπολογίσουμε και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην υγεία των δασών, λόγω της ανομβρίας, της ξηρασίας και της δυσκολίας προσαρμογής κάποιων απαιτητικών ειδών (φυτικών και ζωικών) σε αυτή, είναι αναπόφευκτο η απώλεια των δασών σε πολλές περιπτώσεις να γίνεται πλέον μη αναστρέψιμη.

Μια συνεκτική πολιτική για την προστασία και την αειφορική διαχείριση των δασών και των δασικών εκτάσεων με βάση τις αρχές της πολυλειτουργικής μεσογειακής δασοπονίας είναι απαραίτητη για να μετατραπούν ξανά τα δάση σε έναν πολύτιμο δημόσιο παραγωγικό πόρο, που δημιουργεί τοπική και εθνική οικονομική δραστηριότητα, προσφέροντας ταυτόχρονα ατελώς πλειάδα οικοσυστημικών υπηρεσιών και άυλων αγαθών αλλά και δημιουργεί θέσεις εργασίας ιδίως σε απομακρυσμένες περιοχές της χώρας.

Για τον σκοπό αυτό οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ -Οικολογία διεκδικούν:

Ολοκλήρωση των δασικών χαρτών, του δασολογίου & κτηματολογίου με ισχυρό νομοθετικό πλαίσιο. Να μη γίνει καμιά αλλαγή του άρθρου 24 του Συντάγματος, κάτι που έχει επιχειρηθεί πολλές φορές στο παρελθόν, γιατί θα ήταν η ταφόπλακα για τα ελληνικά δάση. Αντίθετα, η νομοθεσία σχετικά με τις αναδασωτέες εκτάσεις πρέπει να γίνει εξαιρετικά αυστηρή και να μην αφήνει περιθώρια αλλαγής χρήσης ή “παραθυράκια” εκμετάλλευσής τους σε βάρος της αποκατάστασής τους και της δημόσιας χρήσης τους. Απαιτείται και αναθεώρηση των άρθρων με τις επιτρεπτές επεμβάσεις που σταδιακά έχει επιτρέψει δεκάδες ξένες χρήσεις γης και εξαιρέσεις στα δάση.
Εκσυγχρονισμό και ολοκλήρωση της κωδικοποίησης και εφαρμογή της δασικής νομοθεσίας.
Aναδιοργάνωση, ισχυροποίηση και ουσιαστική ενίσχυση της Δασικής Υπηρεσίας, κάτω από ένα νέο, σύγχρονο μοντέλο λειτουργίας με πλήθος εργαζομένων διαφόρων ειδικοτήτων, μακριά από την αποσπασματικότητα και την εργολαβική λογική. Η Δασοπονία είναι η επιστήμη που προσεγγίζει το δασικό οικοσύστημα ως φυσικό πόρο και το διαχειρίζεται αειφορικά και δεν μπορεί παρά να μην έχει τον επιτελικό ρόλο σε ό,τι σχετίζεται με την προστασία και την αξιοποίησή του. Επιπλέον, η ισχυροποίηση της δασικής υπηρεσίας θα αποκαταστήσει στη συνείδηση των πολιτών το ποιος είναι ειδικός για το δάσος, περιορίζοντας τα περιθώρια δημιουργίας και διάδοσης ανυπόστατων σεναρίων σε κάθε περίπτωση, ενώ θα περιορίσει και τις παραβατικές παρεμβάσεις στο δάσος. Άλλωστε χωρίς ισχυρή δασική διοίκηση καμία διαχείριση δεν θα μπορέσει να εφαρμοστεί με επιτυχία.

Δημιουργία Ενιαίου Φορέα Δασοπυρόσβεσης, στον οποίο θα συνεργάζονται όλες οι εμπλεκόμενες με τη δασοπυρόσβεση υπηρεσίες (Δασική, Πυροσβεστική, Πολιτική Προστασία) κάτω από ένα σαφώς ορισμένο πλαίσιο αρμοδιοτήτων και με υποχρεωτική εκπαίδευση όλων των υπαλλήλων για την άμεση επέμβασή τους και την αποτελεσματική κατάσβεση των πυρκαγιών. Λυπηρά φαινόμενα, όπως άγνοια της δασικής περιοχής, καθυστερημένη μετάβαση των πυροσβεστών στην πυρκαγιά, άγνοια εφαρμογής της μεθόδου του αντιπύρ και προσμονή της λύτρωσης από τα εναέρια μέσα, επίκληση της κλιματικής αλλαγής και του δύσβατου της κάθε περιοχής, αυξημένες εναέριες πτήσεις χωρίς αποτέλεσμα και υποτίμηση της επικινδυνότητας μιας πυρκαγιάς ή της αξίας της δασικής βλάστησης αποδεικνύουν το τραγικό λάθος της αποσύνδεσης της δασικής υπηρεσίας από τη δασοπυρόσβεση. Διεκδικούμε την αξιοποίηση του πορίσματος Γκολντάμερ και τη δρομολόγηση των απαραίτητων θεσμικών ενεργειών για τη δημιουργία του Ενιαίου Φορέα Δασοπροστασίας και του Δασοπυροσβεστικού Σώματος, πάγια αιτήματα του οικολογικού και του δασολογικού χώρου, που έχουν μείνει στα χαρτιά της Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής από το 1997.

Επένδυση πόρων με προτεραιότητα στην πρόληψη. Ολοκληρωμένες πολιτικές και συγκεκριμένες δράσεις σύγχρονης αειφορικής διαχείρισης και πυροπροστασίας τόσο των παραγωγικών δασών όσο και των υπολοίπως εύφλεκτων δασών της μεσογειακής ζώνης, στις οποίες θα συνεκτιμώνται οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και οι ανάγκες διατήρησης της βιοποικιλότητας, με εφαρμογή της Εθνικής Στρατηγικής για τα Δάση. Συντονισμένη δασική πολιτική για την αποκατάσταση των παραδοσιακών αγροδασικών στο πλαίσιο της «έξυπνης δασοπονίας» και της αναβίωσης παραδοσιακών συστημάτων μείωση της εύφλεκτης βιομάζας όπως με την χρήση της εκτατικής μορφής κτηνοτροφίας μικρής κλίμακας, της παραγωγής ξυλοκάρβουνου, της ρητίνευσης των δασών κοκ.
Συστηματική παρακολούθηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και προσαρμογή στα νέα δεδομένα των πολιτικών προστασίας των δασών, πρόληψης πυρκαγιών και έγκαιρης κατάσβεσής τους σε μόνιμη συνεργασία σε μεσογειακό επίπεδο μεταξύ Ελλάδας, Ιταλίας, Γαλλίας, Ισπανίας, Κύπρου, Τουρκίας και Πορτογαλίας αλλά και με τις Βαλκανικές χώρες.
Εμπλοκή των τοπικών κοινωνιών στην πρόληψη με εκπαίδευση και αξιοποίηση των κατοίκων των παραδασόβιων οικισμών και στην αποκατάσταση των καμένων περιοχών με απασχόληση εργαζομένων σε αυτή.