Το νέο χωροταξικό σχέδιο για τον τουρισμό εντείνει τα φαινόμενα υπερτουρισμού αντί να τα αντιμετωπίζει!
Οι “Πράσινοι – Οικολογία” απευθύνουν έκκληση για την απόσυρσή του και την επεξεργασία ενός πιο ορθολογικού και πιο προσαρμοσμένου στις συνθήκες της κλιματικής κρίσης σχεδιασμού.
Τη συνέχιση της τουριστικής ανάπτυξης με όλα τα στραβά που γνωρίσαμε στη χώρα μας, με ακόμη μεγαλύτερη ένταση, ενθαρρύνει το κείμενο του νέου Ειδικού Χωροταξικού για τον Τουρισμό, που δόθηκε πρόσφατα σε δημόσια διαβούλευση. Κύριο χαρακτηριστικό του είναι η προώθηση των μεγάλων τουριστικών εγκαταστάσεων (με ξενοδοχεία και τουριστικά χωριά με βίλες), οι οποίες ουσιαστικά επιτρέπονται παντού, ακόμη και σε προστατευόμενες περιοχές και ακατοίκητες νησίδες, και με ευνοϊκούς όρους δόμησης. Στις κορεσμένες τουριστικά περιοχές δεν προβλέπεται κανένας ουσιαστικός περιορισμός στη δημιουργία νέων τουριστικών μονάδων, ενώ οι ποσοστώσεις που υπήρχαν για τις μεγάλες τουριστικές μονάδες στα νησιά φαίνεται πως έχουν καταργηθεί.
Σημειώνουμε ότι το νέο πλαίσιο, που δόθηκε σε δημόσια διαβούλευση από τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Τουρισμού έως τις 15 Σεπτεμβρίου, θα είναι ουσιαστικά η πρώτη σχετική θεσμοθέτηση που πρόκειται να ισχύσει, καθώς τα προηγούμενα δύο πλαίσια (2009 και 2013) έχουν ακυρωθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Το νέο χωροταξικό χωρίζει τον ελλαδικό χώρο σε πέντε κατηγορίες, ανάλογα με την τουριστική ανάπτυξη, στη βάση της σχέσης τουριστικών κλινών προς μόνιμο πληθυσμό, αλλά χωρίς να συνυπολογίζονται οι βραχυχρόνιες μισθώσεις (Airbnb). Μόλις 18 δημοτικές ενότητες από τις 1034 που υπάρχουν σε όλη τη χώρα χαρακτηρίζονται τουριστικά κορεσμένες («περιοχές ελέγχου»)! Ωστόσο, ακόμη και σε αυτές επιτρέπεται η δημιουργία νέων ξενοδοχειακών μονάδων 4-5 αστέρων, απλώς με μεγαλύτερη αρτιότητα (16 στρέμματα) και τη δυνατότητα να τεθούν περιορισμοί στα Airbnb και στα ενοικιαζόμενα δωμάτια, ως ποσοστό επί των κλινών.
Οι “Πράσινοι – Οικολογία” απευθύνουν έκκληση για την απόσυρση του νέου Ειδικού Χωροταξικού για τον Τουρισμό, το οποίο οδηγεί στην ενίσχυση φαινομένων υπερτουρισμού και των σχετικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν ήδη και άλλες μεσογειακές χώρες όπως η Ισπανία. Ζητούν την επεξεργασία ενός πιο ορθολογικού και πιο προσαρμοσμένου στις συνθήκες της κλιματικής κρίσης σχεδιασμού, που θα εισάγει προστατευτικές ρυθμίσεις για το φυσικό περιβάλλον και τη φέρουσα ικανότητα των νησιών, ειδικές προβλέψεις για μειωμένη κατανάλωση νερού (π.χ. περιορισμούς στη δημιουργία γηπέδων γκολφ ή πισινών, ηθική και δίκαιη χρήση του νερού από όλους και όχι σε βάρος των αναγκών των ντόπιων κατοίκων) και επιβολή ειδικής εισφοράς στα μεγάλα ξενοδοχεία 4 και 5 αστέρων που θα αποδίδεται για την καλύτερη διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος και την οικολογική διαχείριση των ορεινών χειμάρρων με την κατασκευή μικροφραγμάτων κατείσδυσης για αντιπλημμυρική προστασία και εμπλουτισμό των υπόγειων υδροφορέων. Ήδη τα νησιά μας αντιμετωπίζουν λειψυδρία και λόγω των αυξημένων κλινών και της συνήθειας ο κάθε τουρίστας να κάνει 2-3 φορές τη μέρα ντους, οι ντόπιοι δεν έχουν νερό στα σπίτια ή στα κτήματά τους. [1]
Επιπλέον, θα πρέπει να υπάρξει μια σειρά προβλέψεων, ίσως και ως ένα συμπληρωματικό νομοσχέδιο, για την αντιμετώπιση της εγκατάλειψης της υπαίθρου, που είναι η άλλη πλευρά του νομίσματος του υπερ-τουρισμού. Άμεσα πρέπει να ληφθούν μέτρα για:
1. να ολοκληρωθούν οι Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες και να εκδοθούν τα Προεδρικά Διατάγματα για την προστασία των περιοχών του περιβαλλοντικού Δικτύου Natura 2000, που έχουν ήδη καθυστερήσει 2 χρόνια,
2. να θεσπιστούν φορολογικές ελαφρύνσεις, εκπτώσεις στην τιμή ρεύματος και επιδοτήσεις για μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις στα χωριά της υπαίθρου (καφενεία, μπακάλικα, περίπτερα, ταβέρνες κλπ),
3. να ληφθούν άμεσα και αποτελεσματικά μέτρα για τη συγκράτηση του πληθυσμού της υπαίθρου, την ενίσχυση των πρωτογενών παραγωγών και ιδιαίτερα των εκτατικών κτηνοτρόφων, που επιτελούν μία πολύτιμη οικοσυστημική υπηρεσία, αποτρέποντας της συσσώρευση νεκρής καύσιμης ύλης στα δάση, με την κατάλληλη επιστημονική επίβλεψη και υποστήριξη,
4. να δοθούν κίνητρα για νέες οικογένειες να εγκατασταθούν στην περιφέρεια και να διασφαλιστεί η πρόσβαση σε σχολεία, παιδικούς σταθμούς, περίθαλψη σε μικρούς οικισμούς,
5. να δοθούν, κίνητρα, μικρά δάνεια κι ενισχύσεις για τη βελτίωση και συντήρηση των κτισμάτων στα χωριά και για την ενεργειακή αναβάθμισή τους, πάντα με σεβασμό στον τοπικό χαρακτήρα. Συμπερασματικά, η τουριστική δραστηριότητα θα πρέπει να είναι συμπληρωματική οικονομική δραστηριότητα σε κάθε περιοχή της χώρας και να χωροθετηθεί με αυστηρά κριτήρια προστασίας των φυσικών πόρων και του ίδιου τελικά του τουριστικού προϊόντος.
Εντείνεται η καταστροφή της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς μέχρι την τελική απαξίωση και ερημοποίηση της υπαίθρου.