Κλιματική κρίση: «Από μια κλωστή κρέμεται το μέλλον της ανθρωπότητας», προειδοποιούν επιστήμονες

 «Το μέλλον της ανθρωπότητας κρέμεται από μια κλωστή», καθώς πολλά από τα «ζωτικά σημεία» της Γης σημειώνουν το ένα μετά το άλλο αρνητικό ρεκόρ, προειδοποιεί νέα μελέτη. Όπως αναφέρουν οι συγγραφείς της μελέτης, πλέον, όλο και περισσότεροι επιστήμονες εξετάζουν την πιθανότητα μιας κοινωνικής κατάρρευσης. Η μελέτη αξιολόγησε 35 ζωτικά σημεία το 2023 και διαπίστωσε ότι 25 έφτασαν στα χειρότερα επίπεδα των καταγραφών τους, συμπεριλαμβανομένων των επιπέδων διοξειδίου του άνθρακα και της αύξησης του ανθρώπινου πληθυσμού. Αυτό υποδηλώνει μια «κρίσιμη και απρόβλεπτη νέα φάση της κλιματικής κρίσης», αναφέρει η μελέτη.

Η θερμοκρασία της επιφάνειας της Γης και των ωκεανών έφτασε σε ιστορικό υψηλό όλων των εποχών, εξαιτίας της καύσης ρεκόρ ορυκτών καυσίμων, σύμφωνα με τη μελέτη. Ο ανθρώπινος πληθυσμός αυξάνεται με ρυθμό περίπου 200.000 ατόμων την ημέρα και ο αριθμός των βοοειδών και των προβάτων κατά 170.000 την ημέρα, γεγονός που αυξάνει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.

Οι επιστήμονες εντόπισαν 28 ανατροφοδοτικούς κύκλους, συμπεριλαμβανομένων των αυξανόμενων εκπομπών από το λιώσιμο του μόνιμου παγετού, που θα μπορούσαν να προκαλέσουν δραματικές αλλαγές στο περιβάλλον, όπως η κατάρρευση του τεράστιου φύλλου πάγου της Γροιλανδίας.

Η υπερθέρμανση του πλανήτη προκαλεί ολοένα και πιο θανατηφόρα ακραία καιρικά φαινόμενα σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, συμπεριλαμβανομένων των τυφώνων στις ΗΠΑ και των κυμάτων καύσωνα στην Ινδία, με δισεκατομμύρια ανθρώπους να εκτίθενται πλέον σε υπερβολική ζέστη. Οι επιστήμονες εξήγησαν ότι στόχος τους ήταν «να παράσχουν σαφείς επιστημονικές γνώσεις που θα εμπνεύσουν τεκμηριωμένες και τολμηρές απαντήσεις από τους πολίτες, τους ερευνητές και τους παγκόσμιους ηγέτες».

«Απλά θέλουμε να ενεργούμε με ειλικρίνεια και να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους» δήλωσαν.

Η αποφασιστική, γρήγορη δράση είναι επιτακτική για τον περιορισμό του ανθρώπινου πόνου, είπαν, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της καύσης ορυκτών καυσίμων και των εκπομπών μεθανίου, της υπερκατανάλωσης, της σπατάλης και της ενθάρρυνσης της στροφής προς τα φυτικά τρόφιμα.

«Βρισκόμαστε ήδη στη μέση μιας απότομης κλιματικής αναταραχής, η οποία θέτει σε κίνδυνο τη ζωή στη Γη, με τρόπο που οι άνθρωποι δεν έχουν δει ποτέ», δήλωσε ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας, Γουίλιαμ Ριπλ, από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Όρεγκον (OSU). «Η οικολογική υπέρβαση – η λήψη περισσότερων από όσα μπορεί να δώσει η Γη με ασφάλεια – έχει ωθήσει τον πλανήτη σε κλιματικές συνθήκες πιο απειλητικές από οτιδήποτε είχαν δει ακόμη και οι προϊστορικοί συγγενείς μας. Η κλιματική αλλαγή έχει ήδη εκτοπίσει εκατομμύρια ανθρώπους, με τη δυνατότητα να εκτοπίσει εκατοντάδες εκατομμύρια ή και δισεκατομμύρια. Αυτό πιθανότατα θα οδηγούσε σε μεγαλύτερη γεωπολιτική αστάθεια, πιθανώς ακόμη και σε μερική κοινωνική κατάρρευση» προειδοποιούν οι επιστήμονες της μελέτης.

Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Bioscience», αναφέρει ότι οι συγκεντρώσεις άνθρακα και μεθανίου στην ατμόσφαιρα βρίσκονται σε επίπεδα ρεκόρ.

«Ο ρυθμός αύξησης των εκπομπών μεθανίου έχει επιταχυνθεί, κάτι που είναι εξαιρετικά ανησυχητικό», δήλωσε ο Δρ. Κρίστοφερ Γουλφ, συνεπικεφαλής της ομάδας.

Ενώ η αιολική και η ηλιακή ενέργεια αυξήθηκαν κατά 15% το 2023, είπαν οι ερευνητές, ο άνθρακας, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο εξακολουθούν να κυριαρχούν. Σημείωσαν ότι υπάρχει «σκληρή αντίσταση από όσους επωφελούνται οικονομικά από το τρέχον σύστημα που βασίζεται στα ορυκτά καύσιμα».

Η έκθεση περιλαμβάνει τα αποτελέσματα μιας φετινής έρευνας του Guardian στην οποία συμμετείχαν εκατοντάδες ειδικοί του κλίματος, η οποία διαπίστωσε ότι μόνο το 6% πιστεύει ότι θα τηρούνταν το διεθνώς συμφωνημένο όριο του 1,5 C. «Το γεγονός είναι ότι η αποφυγή κάθε δέκατου βαθμού θερμοκρασίας είναι εξαιρετικά σημαντική. Κάθε δέκατο τοποθετεί επιπλέον 100 εκατομμύρια ανθρώπους σε άνευ προηγουμένου καυτές μέσες θερμοκρασίες» υποστηρίζουν οι ερευνητές.

Οι ερευνητές είπαν ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης κρίσης που περιλαμβάνει τη ρύπανση, την καταστροφή της φύσης και την αύξηση της οικονομικής ανισότητας. «Η κλιματική αλλαγή είναι ένα κραυγαλέο σύμπτωμα ενός βαθύτερου συστημικού ζητήματος: της οικολογικής υπέρβασης, η οποία είναι μια εγγενώς ασταθής κατάσταση που δεν μπορεί να επιμένει επ’ αόριστον. Καθώς αυξάνεται ο κίνδυνος αλλαγής του κλιματικού συστήματος της Γης σε μια καταστροφική κατάσταση, όλο και περισσότεροι επιστήμονες έχουν αρχίσει να ερευνούν την πιθανότητα μιας κοινωνικής κατάρρευσης. Ακόμη και αν δεν συμβεί αυτό, η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να προκαλέσει πολλά εκατομμύρια επιπλέον θανάτους μέχρι το 2050. Χρειαζόμαστε τολμηρή, μετασχηματιστική αλλαγή» τόνισε η επιστημονική ομάδα.

Μεταξύ των πολιτικών που προτείνουν οι επιστήμονες για ταχεία υιοθέτηση είναι η σταδιακή μείωση του ανθρώπινου πληθυσμού μέσω της εκπαίδευσης των κοριτσιών και των γυναικών, η προστασία, η αποκατάσταση ή η επαναφορά των οικοσυστημάτων και η ενσωμάτωση της εκπαίδευσης για την κλιματική αλλαγή στα παγκόσμια προγράμματα σπουδών για την ενίσχυση της ευαισθητοποίησης των πολιτών.

«Μόνο μέσω αποφασιστικής δράσης μπορούμε να προστατεύσουμε τον φυσικό κόσμο, να αποτρέψουμε τον βαθύ ανθρώπινο πόνο και να διασφαλίσουμε ότι οι μελλοντικές γενιές θα κληρονομήσουν τον βιώσιμο κόσμο που τους αξίζει. Το μέλλον της ανθρωπότητας κρέμεται στην ισορροπία» καταλήγουν οι επιστήμονες.