Χρόνια Πολλά! - Σήμερα γιορτάζει ο Άγιος Δημήτριος. Το μαρτύριο του και το θαυματουργό μύρο του.
Ο Άγιος Δημήτριος γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη το 260 μ.Χ. και καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια. Αυτοκράτορας ήταν τότε ο Διοκλητιανός και Τετράρχης στην Μακεδονία και σε ολόκληρη την ανατολή, ο Γαλέριος Μαξιμιανός (284-305μ.Χ), εποχή κατά την οποία έγινε φοβερός διωγμός κατά των χριστιανών. Ο Μαξιμιλιανός διόρισε δούκα της Θεσσαλονίκης και στρατηγό της Θεσσαλίας τον Δημήτριο, γιατί ήταν ανδρείος, έξυπνος και έμπειρος στην στρατηγική.
Όταν ο Μαξιμιλιανός έμαθε πως ήταν χριστιανός και μάλιστα κήρυττε τον λόγο του θεού στους ειδωλολάτρες τον φυλάκισε σε ένα παλιό λουτρό. Την εποχή εκείνη γινόντουσαν αγώνες στο ιπποδρόμιο και ο Λυαίος ένας ψηλός και χειροδύναμος παλαιστής χλεύαζε και προκαλούσε τους χριστιανούς να παλέψουν μαζί του αλλά κανείς δεν τολμούσε.
Ο Νέστωρας, που ήταν ένας από τους μαθητές του Αγίου Δημητρίου, πήγε στην φυλακή και ζήτησε την ευχή του και την ευλογία του για να παλέψει με τον άπιστο Λυαίο που τα έβαζε με τους χριστιανούς. "Ύπαγε και τον Λυαίο θα νικήσεις και υπέρ Χριστού θα μαρτυρήσεις" του είπε ο Άγιος. Πράγματι ο Νέστωρας φωνάζοντας "Ο Θεός του Δημητρίου βοήθει μοι" κατάφερε με μία επιδέξια κίνηση με το ξίφος να τον χτυπήσει θανάσιμα.
Ο Μαξιμιανός αφού έμαθε τα γεγονότα διέταξε να τους σκοτώσουν και τους δύο αμέσως. Έτσι ο Άγιος Νέστωρας αποκεφαλίστηκε έξω από τη Χρυσή Πύλη με το ξίφος του και ο Άγιος Δημήτριος θανατώθηκε από τις λόγχες των στρατιωτών. Οι χριστιανοί των ενταφίασαν στον τόπο του μαρτυρίου του όπου άρχισε να αναβλύζει μύρο και έτσι πήρε το προσωνύμιο μυροβλύτης.
Η μνήμη του τιμάται στις 26 Οκτωβρίου, είναι πολιούχος της Θεσσαλονίκης, όπου υπάρχει μεγαλόπρεπος ναός προς τιμήν του χτισμένος πάνω στον τόπο του μαρτυρίου του και εκεί φυλάσσονται και τα ιερά λείψανά του.
Ο Άγιος Δημήτριος ο Λουμπαρδιάρης
Τον καιρό της Τουρκοκρατίας ο Γιουσούφ Αγάς επέτρεψε στους χριστιανούς να γιορτάσουν τον Άγιο Δημήτριο, κοντά στην Ακρόπολη με σκοπό να γκρεμίσει την εκκλησία και να σκοτώσει όσο το δυνατόν περισσότερους χριστιανούς. Έστησε τα κανόνια του και την λουμπάρδα (= μεγάλο κανόνι) επάνω στην Ακρόπολη και το πρωί ανήμερα της γιορτής έπεσε ένας κεραυνός σκότωσε τον ίδιο, την οικογένειά του και διακόσιους τούρκους. Από τότε ονομάζεται η εκκλησία Άγιος Δημήτριος Λουμπαρδιάρης για να θυμούνται το θαύμα.
Το μαρτύριο του και το θαυματουργό μύρο του
Το μαρτύριο του Αγίου Δημητρίου την 26η Οκτωβρίου του 305 μ.Χ. συνέδεσε από τότε τη συγκλονιστική μορφή του με τη Θεσσαλονίκη, παιδί της οποίας, άλλωστε, και ήταν. Το τίμιο σώμα του έθαψαν κρυφίως οι χριστιανοί στο υπόγειο του τόπου του μαρτυρίου του, δηλαδή στο ρωμαϊκό λουτρό κοντά στον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου.
Όπως γράφει στην εφημερίδα «Δημοκρατία» ο Αθανάσιος Καραθανάσης, πρώην πρόεδρος Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας του ΑΠΘ, εκεί, μετά το 313 και το διάταγμα του Μ. Κωνσταντίνου περί ανεξιθρησκίας, οι χριστιανοί έκτισαν μικρό ναό και περί το 463 μ.Χ. ο έπαρχος του Ιλλυρικού Λεόντιος, που θεραπεύθηκε θαυματουργικά από τον άγιο, έκτισε μεγαλοπρεπή ναό ως ευχαριστία. Στην Κρύπτη, όπου μαρτύρησε ο άγιος, δηλαδή κάτω από το ιερό του ναού, βρισκόταν το άγιο λείψανό του, από το οποίο ανέβλυζε «ακένωτος πηγή θείων μύρων», προσέρχονταν χιλιάδες Θεσσαλονικέων, Μακεδόνων και ξένων προσκυνητών.
Το μύρο του αγίου, γι’ αυτό και ονομάστηκε Μυροβλήτης, είχε θαυματουργικές ιδιότητες και όσοι ήσαν μακριά και αδυνατούσαν να έλθουν στη Θεσσαλονίκη, το προμηθεύονταν από φίλους τους προσκυνητές που το μετέφεραν σε φιαλίδια, γνωστά ως κουτρούβια.
Από πολύ ενωρίς οι Θεσσαλονικείς και ως σήμερα ζουν προστατευόμενοι από τον άγιο Δημήτριο, που είναι γι’ αυτούς ο «φιλόπολις», ο «πολιούχος», ο «υπέρμαχος». Ο άγιος προστάτευε την πόλη του από επιδρομές βαρβάρων, από επιδημίες, από την πείνα και τη δίψα. Ηταν αυτός που πολεμούσε μαζί με τους υπερασπιστές, αστραφτερή προστασία των Θεσσαλονικέων, τιμωρώντας τους εισβολείς και τρέποντάς τους σε φυγή. Στον μεγαλοπρεπή ναό του, που κάηκε το 620 και τον οποίο η ευσέβεια των Θεσσαλονικέων ανίδρυσε αμέσως, κατέφυγαν και καταφεύγουν έως σήμερα οι Θεσσαλονικείς, δεόμενοι για τη σωτηρία τους.
Αυτήν την ομορφιά του ναού, που οι Θεσσαλονικείς τoν είχαν κοσμήσει με λογής λογής ψηφιδωτά και που η κακότητα των καιρών άφησε μόνον λίγα, συνόψισε ο καθηγητής Χ. Μπακιρτζής με τη χαρακτηριστική έκφραση «ηρώον της Θεσσαλονίκης».
Τα βιβλία των «θαυμάτων» του αγίου γράφουν ότι την άτρωτη προστασία του αγίου τους βλέπουν οι Θεσσαλονικείς με τα ίδια τους τα μάτια. Αυτό ομολογούσαν και αιχμάλωτοι εισβολείς, ότι δηλαδή τον έβλεπαν πάνω στα κάστρα να τρέχει καβαλάρης με την άσπρη χλαμύδα και να τους πολεμά νικηφόρα. Το ίδιο ομολογούν οι Ελληνες στρατιώτες του 1912, ότι δηλαδή τον έβλεπαν να μάχεται μαζί τους στη συγκλονιστική εποποιία του Ελληνικού Στρατού από το Σαραντάπορο έως τη Θεσσαλονίκη. Μέχρι, διηγούνταν οι παλαιοί ήρωες του 1912, τύφλωνε με τη λάμψη της μορφής του τα εχθρικά κανόνια.
Έτσι η Θεσσαλονίκη γίνεται το φρούριό του και το σύμβολο Ελληνισμού του νικηφόρου και ελπιδοφόρου Ελληνισμού και οι Θεσσαλονικείς ενισχύονται ακόμη περισσότερο, όταν και πάλι σε δύσκολες στιγμές, με τον σεισμό του 1978, το τίμιο λείψανό του επέστρεψε στην πόλη του ύστερα από αιώνων απουσία, όταν το άρπαξαν οι Φράγκοι στην τέταρτη Σταυροφορία τους το 1204.